Melanogeneza

Melaniny należą do najważniejszych substancji barwnych występujących w żywych organizmach. U człowieka determinują barwę skóry, włosów i oczu. Powstają w wyspecjalizowanych komórkach – melanocytach, wewnątrz organelli zwanych melanosomami.

W skórze melanosomy wraz ze znajdującymi się w ich wnętrzu pigmentami są przekazywane do keratynocytów naskórka. Pełnią funkcje ochronne: pochłaniają promieniowanie ultrafioletowe i neutralizują wolne rodniki. Szlak syntezy melanin (melanogeneza) zaczyna się od aminokwasu tyrozyny, który ulega utlenieniu do struktur chinoidowych pod działaniem enzymu tyrozynazy. System hormonalnej aktywacji tyrozynazy poprzez ligandy działające na receptory błonowe melanocytów warunkuje szybkość melanogenezy.

Po powstaniu dopachinonu szlak melanogenezy rozdziela się, zależnie od warunków powstaje brązowa lub czarna eumelanina lub żółto-czerwona feomelanina. W tworzeniu tej ostatniej biorą udział aminokwasy siarkowe, przede wszystkim cysteina. Melanogeneza jest procesem bardzo złożonym. Bierze w niej udział kilkadziesiąt enzymów, a cały jej przebieg jest sterowany hormonalnie na wielu poziomach. Rola melaniny nie ogranicza się jedynie do ochrony przed UV i wolnymi rodnikami. Uważa się, że melanosomy oddziałują z otaczającą tkanką na poziomie molekularnym i pełnią ważną rolę w homeostazie skóry.